Milli Mücadele Döneminde Hilal-i Ahmer Cemiyeti

Kızılay, toplumu afetler, savaşlar gibi olağanüstü şartlara hazırlamak ve toplumun dirençliliğini arttırmak için vardır. Dolayısıyla bir Kuvayı Milliye yani milletin bir kuvvetidir. Kızılay kurulduğu 1868 yılından günümüze kadar her durumda milletinin yanında olmuştur ancak “Kuvayı Milliye” adını Kurtuluş Savaşı’ndaki yararlılıkları nedeniyle sonuna kadar hak etmiştir. İstanbul işgal edildiğinde Hilâl-i Ahmer Genel Sekreteri Dr. Adnan Adıvar eşi Halide Edip ile birlikte Anadolu’ya geçmiş ve Eskişehir’de İstiklal Harbi’nin hazırlıklarına destek olmuş ve İstanbul’dan Hilâl-i Ahmer Genel Merkezinden gönderilen 250 bin Osmanlı Lirası ve 40 bin parça ayni yardım malzemesi ile Kuvayı Milliye’nin ilk fitili ateşlenmiştir. Elinizde tuttuğunuz bu eser işte bu ruhun o dönemin gazetelerine yansımalarıyla doludur.

1919-1922 yılları arasında İstanbul ve Anadolu’nun farklı merkezlerinde milli mücadeleyi destekleyici yayımlar gerçekleştiren neşriyatlarda Hilâl-i Ahmer Cemiyeti hakkında çıkan yazılar bu çalışmanın ana konusunu teşkil ediyor. Balkan Harbi ve Birinci Cihan Harbi’nin zorlu koşullarında etkili faaliyetler gösterdikten sonra tüm zorlu koşullara rağmen Hilâl-i Ahmer’in milli mücadele bileşenlerinin destekleriyle aralıksız sürdürdüğü çalışmalarını yine bu çalışmadan öğrenme imkanına sahip olacaksınız. Güçlenerek Ankara’da yeniden teşkilatlanan Hilâl-i Ahmer’in milli mücadele ruhunu nasıl ateşlediğini de gün gün takip etme şansı bulacaksınız. Eserde ayrıca Hilâl-i Ahmer bünyesinde süreli olarak yayımlanan Hilâl-i Ahmer Bayram Gazetesi’nin de sayılarını tarayarak orada çıkan makale ve haberleri de günümüze aktarmaya çalıştık.

1919-1922 yılları arası dönemde milli mücadele tanıklıklarının gün yüzüne çıkarıldığı bu eserimizin yeni ve daha kapsamlı çalışmalara kapı aralamasını umuyoruz. Bu vesileyle Kızılay’ın zengin arşivinin, tarihin gölgede kalmış tanıklıklarını keşfetmek üzere araştırmacıları beklediğini bir kez daha hatırlatmak istiyoruz. Çalışmada emeği geçenlere şükranlarımı sunuyor, çalışmanın okuyucuda yeni ufuklar açmasını diliyorum.